Kentsel dönüşümün amacı; kentin şehircilik açısından mahsurlu, eskiyen, depreme güvenliği açısından sorun oluşturan bölümlerinin yenilenmesi amacıyla yönünde imar çalışmalarıdır.
Bu çalışmaların hukuki altyapısı oldukça çeşitlendirilmiş aktörlere ellerindeki imar stokuna ve hedefledikleri amaca göre seçenekler sunulmuştur.
Beyoğlu Belediyesi başlatmış olduğu kentsel dönüşüm çalışmalarının çeşitliliği ile aşağıda kısaca incelenmiştir.
Bu çalışmalarda belediyenin her uygulamada alana ve sorunun çözümündeki beklenen olumsuzluklar göre ayrı ayrı uygulamalar yaptığı görülmektedir. Her uygulamadaki dayanak kanunun ayrı olması başat bir örnektir.
1-Tarlabaşı Örneği; :Bölgenin tarihi ve kültürel yapısından yararlanılarak Tarlabaşı dönüşüm projesinde 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun dayanak alınmıştır. Bu alandaki mülk sahiplerinin;
%70’ ile anlaşma sağlanmıştır,
Bir kısmının mülkü kamulaştırılmış,
Az kısmı ile satın alma işlemi yapılmış,
Küçük pay sahipleri ve çok varisli mülk sahiplerine Toki ile yapılan anlaşma çerçevesinde%5 peşinatla kayabaşından ev alma hakkı tanınmıştır.
2- Kasımpaşa Örneği; Bu uygulamada 5393 Sayılı Belediye Kanunun 73. Maddesi kullanılmıştır. 55.000 m² alan kentsel dönüşüm alanı seçilerek İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinde bu yönde karar alınmıştır. Bu uygulama çerçevesinde Kasımpaşa camii çevresindeki 13 bina yıkılarak tarihi binanın çevresi düzenlenmiştir.
3- Örnektepe-Sütlüce Örneği; Bu uygulamada 6306 Sayılı Afet yasası dayanak alınmıştır. Yaklaşık 25.000² alanın 6306 sayılı kanun kapsamında Afet Odaklı Kentsel Dönüşüm Alanı olarak ilan edilmesi bakanlıktan talep edilmiş ve 24.09.2012 tarih 2012/3786 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile riskli alan ilan edilmiştir. Proje çalışmaları ve bölge halkını bilgilendirme toplantıları sürmektedir.
4- Okmeydanı Örneği: Bu bölge normalde sit alanı ve hazine- vakıf arazilerinden oluşuyor. Burada 4706 Sayılı Hazineye Ait Malların Değerlendirilmesi hakkında kanun uygulanmıştır. Burada yeni imar planları yapılmış ve imar hakları transfer edilmiştir. Uygulamada 2 milyon m² inşaat alanı 3 milyon metrekareye çıkarılmış ve 10 içinde bölgenin kendi kendine dönüşmesi öngörülmüştür. Hazinece belediye devredilen tapuların hak sahiplerine devri sürmektedir.
Görüldüğü gibi; Beyoğlu örneğinde her uygulamada farklı kanun ve yöntem uygulanmış, projelerde büyük oranda merkezi idarenin sorumluluk üstlenmesi sağlanmıştır. Yapılacak çalışmalarda bölgenin özelliğine göre uygun kanuni düzenlemenin seçilmesinin önemi belirgin olarak ortaya çıkmıştır.
Av. Hikmet DÜNDAR
Av. Hikmet DÜNDAR
ConversionConversion EmoticonEmoticon